25 Ekim 2022 güneş tutulması saat kaçta? 17 Ağustos 1999 depremindeki güneş tutulması

‘Deprem olacak’ endişesi yaratan Güneş tutulması 25 Ekim 2022 salı günü gerçekleşecek. Bu güneş tutulması saat 12.40 ile 15.05 arasında gerçekleşecek. Türkiye’den de gözlemlenebilecek tutulma ile İstanbul’da yüzde 38’lik hilal şeklinde bir kapanma olacak. Güneş tutulması en iyi, İzlanda, Avrupa, Kuzey-doğu Afrika, Ortadoğu, Batı Asya, Hindistan, Batı Çin’den görülecek.

17 Ağustos 1999 depremi güneş tutulmasının akabinde geldiğinden bu tutulma deprem olacak söylentisi çıkardı. Ünlü deprem uzmanı Naci Görür’ün ‘güneş ay tutulması depremi tetikler mi’ sorusuna verdiği yanıt da söylentiyi kuvvetlendirdi. Peki 25 Ekim 2022’deki güneş tutulması saat kaçta olacak, 17 Ağustos 1999 depremindeki güneş tutulması kaç gün öncesinde olmuştu?

Türkiye’nin yaşadığı en büyük depremlerden biri olan 11 Ağustos 1999 depremi güneş tutulmasından tam 6 gün meydana gelmişti. 1999 depreminden sonra güneş tutulması her daim depremle özleştirildi. Peki gerçekten 17 Ağustos depremi güneş tutulması yüzünden mi oldu? İstatistik verilerine bakılacak olursa işin aslı hiç de öyle değil.

Türkiye’deki son 32 yıl içinde yaşanan 5.9 şiddetinden büyük 37 deprem güneş tutulmasıyla ilişkisi açısından incelendi. 17 Ağustos 1999 Marmara depremi dışında hiç bir depremin güneş tutulması ile ilişkisi saptanamadı.

1.1.1900 ile 15.10.2005 tarihleri arasında dünya genelinde yaşanan 6.0 şiddetinden büyük depremler ve bu depremlerle yakın tarihlerde meydana gelen güneş tutulmaları araştırıldı. Son 105 yılda 77 halkalı, 80 parçalı, 74 tam ve sekiz kez de halkalı başlayıp tam biten güneş tutulmasıyla birlikte toplam 239 güneş tutulması söz konusu.

Toplam 239 güneş tutulmasının %40,2’sinden (96 tane) on gün önce en az bir deprem görülmüş. 106 güneş tutulmasından on gün sonra ise yine en az bir deprem meydana gelmiş. Geriyle kalan 37 tutulmadan on gün önce ve sonra dünyanın hiçbir yerinde 6.0 şiddetinde veya daha büyük bir deprem yaşanmamış. Sonuç olarak yaklaşık olarak güneş tutulmalarının %85’inde on gün önce veya sonra dünyanın her hangi bir yerinde 6.0 şiddetinde veya daha büyük en az bir deprem olmuş.

Daha dar bir zaman dilimini kapsayan ikinci bir araştırma Birleşmiş Milletler Jeoloji Araştırmaları’nın verilerine dayanıyor. Buna göre 1973-2004 yılları arasında büyüklüğü 7.0-9.9 şiddetinde 487 deprem meydana gelmiş. Aynı zaman dilimi içinde ise 70 güneş tutulması kaydedilmiş. Bu araştırmada 17 ağustos 1999 depreminin güneş tutulmasından altı gün sonra meydana geldiği dikkatte alınarak, bu depremlerin güneş tutulmasından altı gün önce veya sonra yaşanıp yaşanmadığına bakılmış. Araştırmadan çıkan sonuca göre büyük depremlerin %90’ı güneş tutulmalarıyla ilgili olmayan tarihlerde yaşanmış.

Naci Görür 25 Ekim’de ayında yaşanacak güneş ay tutulmasına ilişkin gelen bir soruyu ve yanıtı paylaşmıştı. İşte o yazdıkları:
-Kimi takipcilerim soruyor. Bu ay güneş tutulması olacak . 17 Ağustos 1999 depreminden önce de olmuştu. Endişeliyiz hocam ya tekrar olursa diyorlar.
-Ay Dünya ile Güneş arasına girdiğinde bu olay gerçekleşir. Bu olay sırasında üç gezegen de aynı sırada olduğu için Dünya üzerine daha fazla çekim uygularlar. Bu çekim hem hidrosferde hem de litosferde kabarmalara neden olur. Kimi zaman litosferdeki kabarma 25-30 cm varabilir. Normalde bu çekim kuvveti büyük depremlere neden olmaz. Ancak kimi yerlerdeki faylar aşırı stres biriktirmiş ve deprem üretmeye zaten hazır hale gelmiş ise o faylar üzerinde depreme neden olabilir. Yani bardağı taşıran son damla rolü oynayabilir.
Güneş tutulması ne zaman saat kaçta olacak?
Güneş tutulması 25 Ekim 2022 salı günü gerçekleşecek. Güneş tutulması Türkiye saatiyle 12.40 ile 15.05 saatleri arasında gerçekleşecek. Türkiye’den de gözlemlenebilecek tutulma ile İstanbul’da yüzde 38’lik hilal şeklinde bir kapanma olacak.